سازمان مردم نهاد هما

در مورد رعایت حقوق شهروندی، نخست آشنایی شهروندان با قوانین و مقررات است.

قانون اساسی مهمترین قانونی ست که اصول اساسی شهروندان در آن تبیین شده است و تشکیلات و روابط بین قوای مختلف و تکالیف شهروندان و قدرت‌های عمومی و … را بیان می‌نماید، همچنین شامل قواعد کلی جنبه‌ های حمایتی و پیگیرانه از حقوق شهروندی است.

همچنین قوانین و مقرراتی که توسط مجلس وضع و به تصویب می‌رسد مثل قانون مدنی، تجارت، مجازات اسلامی، کار، بیمه و نیز مقررات، آیین نامه‌ها، بخشنامه‌ ها و حتی تصمیمات قضایی که شهر، شهرنشینی و شهروندان را به نحوی تحت تأثیر قرار می‌دهندهمگی جزییات تشکیل دهنده حقوق شهروندی اند.

اول: عضویت و وضعیت

عضویت شاید گسترده‏ ترین و عام‏ترین رکن شهروندی باشد. شهروند بودن به‏ معنای عضو یک جامعه‌‏ی سیاسی  بودن است شهروندی پاره ‏ای از حقوق و مزایا و مجموعه تکالیف و مسئولیت ‏ها و نیز مشارکت را به‎‏دنبال دارد. در دولت ملی مدرن، عضویت رسمی شهروند معمولاً بر اساس جنس، وضعیت شغلی و اعتقادات مذهبی محدود می‏گردد. اما تبعیض بر مبنای قومیت و کشور مبدأ امر متداولی‏ست.

برخی از ویژگی‏های خاص شهروندی به‏ عنوان وضعیت هم می‏تواند با واژه‏ی مصطلح “وضعیت” مطرح شود.

شهروندی مدرن، شکلی از شهروندی وضعیت و شأن محور است. این وضعیت نه قابل تحصیل و نه به صورت اختیاری قابل کسب است، این وضعیت مبتنی بر محل تولد یا یا وضعیت شهروند و تابعیت والدین است. ازین‏رو وضعیت حقوقی به فردی اشاره دارد که دولت او را به‏ عنوان شهروند می‏شناسد و مبنای رسمی حقوق و مسئولیت آن فرد در رابطه با دولت می‏باشد.

در این خصوص، ملیت/ تابعیت به عنوان یک خط فاصل بین شهروند و بیگانه مطرح می‏گردد. این دولت است که در مورد فرآیند اعطای تابعیت تصمیم می‏گیرد. رابطه با یک جامعه‏ی سیاسی، شرط ضروری شهروندی و وفاداری به دولت امر مهمی است.

🆔@shahrvandi_homa

شهروندان می‌توانند در مباحثی چون کاهش جرایم، بازسازی و تامین مسکن، آموزش و فرهنگ‌سازی حقوق شهروندی و حفظ و رعایت بهداشت و نظافت پیرامون شهری خود و حل و فصل بعضی مسائل اجتماعی دیگر مؤثر باشند. در ضمن، با راه‌های گوناگونی همچون مراجعه به دادگاه و مراجع قضایی نیز می‌توانند با مشکلات و معضلات اجتماعی برخورد کنند.

🆔@shahrvandi_homa